LIAN DANG TUANBIA

 

Hlanah Hairawn khuaah Pu Za Khit timi arak um an ti. A Nupi dingah Pi Tin Sung arak ṭhit. Pi Tin Sung cu mi rianṭuan duh ngaimi arak si. A eipah zongin Rian cu a ṭuanpah lemang. Pu Za Khit nih, „Pi Tin Sung nakin aṭuan deuhmi cu an um ṭheo lai. Ka mak lai i hi nakin aṭuan deuhmi Nu ka kawl lai,“ tiah ati. Cucaah Pi Tin Sung cu amak. Nupi kawl dingah cun avak i a ihta pheiin Lahmum a pehlen komi Pi Dar Tang ava hmuh. A ihta pheihmanh zongin Lahmum a pehmi cu Rian a ṭuan tuk ṭheo lai tiah aruah i Pi Dar Tang cu aṭhit. Sinain rianṭuan ahuam lo, mithathu cikcekmi, ih lawng a rianmi Nu arak si. Pi Tin Sung he an ṭuan ciami Rawl vialte kha an ei dih cang i ei awk an ngeih ti lo caah Pu Za Khit cu Rawl fir dingin Kawl leiah akal.

Kawl nicun, „Pu Za Khit nih kan Facang vialte a kan fir piak dih, zeitin dah kan tuah lai?“ tiah an iceih lemang. Mah hnu cun, Pu Za Khit atlun kal tawnnak lamah Khor thuk piin an cawh i ihngal lo ding tein an tuah. Pu Za Khit cu zanah Facang fir dingah cun ara i Khor an cawhmi chungah cun atla. Kawl nicun Pu Za Khit cu Khor chungah cun an tlaih i Thong an thlak. Pu Za Khit cu Thong chungah cun Kum kua a tlakah a nupi Pi Dar Tang cu ka Pasal hi atlung tilem lai lo tiah aruah i Hairawn khuabawi Pu Chawn Ceu arak vat.

Mah lio Caan acun Kawl Siangpahrang nih Puai nganpi arak tuah. Mah Puai acun, „Laimi pa Pu Za Khit kha va au tuah u,“ tiah Kawl Siangpahrang nicun a tihna. Pu Za Khit cu Thong chungah cun an va auh i Puai hmunah cun an chuahpi ve. Kawl Siangpahrang nih; „Pu Za Khit, nan Hla ithawh tuah,“ tiah ati. Pu Za Khit nicun Bawikil awin Hla cu a ithawh;

Bawikil Aw
„Kawnglawng le, fazai Buh hmanh cu ei ning law hlawh chin Rawl, ka nu Kipkai chuan ngai ai ing cu ka ngam hin lo cu“ tiah ati.

Kawl Siangpahrang cu Pu Za Khit azoh cun a Ngaih achia ngaingai i „Za Khit, ithawh rih,“ tiah ati ṭhan. Za Khit nicun hitihin a ithawh ṭhan.

Bawikil Aw
„Kawl rawnin thla tangpa va cuan lai ing kaw ka Nu le Tin Sung an ṭap maw Run daiah ti lawng heinawl ai ing.“ tiah ati.

Kawl Siangpahrang nih a Zaang afak tuk i „thlah zokzok u“ tiah a tihna i an thlah colh.

Za Khit cu Thong chungin an thlah cangka tecun a Khua leiah atlung. Zan khuamui lakah ava phan. A Nupi nih Pasal dang arak ngeih kha atheih rih lo caah an Inn kha ava fuh i Lian dang awin
Hla a ithawh.

Liandang Aw
„Tluang khua chinin tlung ai ing kaw, Dartang run ka hung, nang loin e ih zan cheu hmanh Tinung me hlah ing.“ tiah hlain avun ṭhangh.

Dar Tang nicun;

Liandang Aw
„Tluang na tlawn cu na rau tuk ca kan hngak kho ri lo,
Bungci bang Hawi mi ian lo te Chawnceu za ka zawn.“
tiah aleh.

Za Khit nicun a ithawh ṭhan i;

Liandang Aw
„Ṭam lai ruah ah Khua chin tluangah, Hri le Hreng ka tla, na zak lo maw tlinkhan dangah, Val za zawng nu aw.“ tiah avon ti.

Liandang Aw
„Ka Zahnak zei um ri lo e, sumzik hniar Va hawi,
Nganriatsa bang nang vangah e, Kum kua leng fawh ing.“ tiah avon leh ṭhan ve.

Mah hnu cun Za Khit cu a Thin ahung i hlan i amak ciami a Nupi ṭhing Tin Sung sinah ava kal. A Nupi ṭhing cu;

Liandang Aw
„Tluang khua chinin tlung ai ing kaw, Tinsung run ka hung, nang loin cun ih zancheu hmanh, Tinung me hlah ing.“ tiah avon ṭhangh. Tin Sung nicun avon ithawh ve i;

Liandang Aw
„Ka Lu cung i ka Sawmai nih, Vaurawng par lo ai, za tiancia khi akom ṭhanmi hoval kan hngal lo.“ tiah avon leh ve.

Tin Sung cu ihnak cun atho i a Hni chung le a Hniren thar a ifenh i Pawkhlet ah a Hmai a iphiah i Innka cu ahunh i mah zancun Nuva tharah an cang ṭhan.

Za Khit nihin a Hawile sinah hitin achim tawn. „Kei cu Fapa hring ning law, a minah Lian Dang ka sak hnga,“ tiah ati tawn.

 

Page 1

 

 

Caan saunawn Tin Sung he cun an um i a Nupi cu Pum lawng loin aum. A Nithla cu ahung tlin tikah Fapa te cu an hun ngeih taktak. A Min acun Lian Dang tiah an sak. Lian Dang cu a Kepi bul ciain achuak. A chuahkate lioah Inn tangah arak tla i Zu pakhat arak tlaih. A Nu le Pa nih mah Zu atlaih nakcu Lian Dang aṭhawn lainak le Miteitu asi lainak kha Khuazing nih a hmuhsak an ti. Lian Dang cu aṭhang ve i Lentecelh hi aduh ngaingai. A Mar azang i tlik zong amu ngaingai. A ṭhikhat Hawi lakah hin aṭhawng bikcem asi. Lian Dang hmet lioah hin a Pa cu Tiphulral nih an rak thah. Lian Dang cu ahung ṭhang lemang ve i Tlangval ṭhawng ngaingai a si. „Ka Pa a thattu Tiphulral hi ka thah dih ve hna lai,“ tiah a iruah chih caah Tiphullo kal mipaoh paoh cu Lo lamin a bawhhna i athah lemang hna. Lian Dang cu aṭhawng ngaingai i a Min athang. A Nu nih Nupi aṭhit piak i a minah Khuang Tawl asi. A Nupi cu Pum lawng loin aum. Lian Dang nicun, „Thaizing Khual kan tlawng lai,“ tiah ati.

A Nupi nih, „atu lio Khualtlawn cu ningṭi ati lo maw?“ tiah aleh.

„Zei dah na ṭih,“ tiah ahal.

A Nupi nicun, „Tiphul ral le huho Zawng ka ṭih,“ tiah aleh.

Lian Dang nicun, „Tiphul Ral le Huho Zawng tehna va ṭih cu,“ tiah zeirello nawnin ati. Mah an biaruahmi cu Tiphul Ral nih an theihhna i;

„Khual cu tlawng citcethna seh, kan thahhna lai,“ tiah an ti i lamin an rak bawhhna.

Lian Dang le a Nupi cu Khualtlawn cun an ithawh i an kal. A Nupi cu hmaiah a kalter. Tiphul Ral nih a Nupi cu Fei zumin a Thin hmaka zawnin an khawh i athi. Lian Dang cu a marzan tuk caah Fei cun an khawt manh lo i Inn leiah atli.

Lian Dang cu a Nupi zun ngaiin aum zungzal ko. Ni khat cu a Nupi cu rauin alang. „Lian Dang ka auh piak u,“ tiah ati. Lian Dang cu an va auh i ava kal. A Nupi nicun;

Liandang Aw
„A kha nimaw Tiphul Ral le, Huhozawng na ti, Numi dah ti’n Hni kua lang e, Lian dang veng seh ti’n.“ tiah hlain ahun ti. Lian Dang nicun Hla avon leh ve i;

Liandang Aw
„Lam chak chuak i Phaw chon le maw, Fei leh cia hrat nih, Lian Dang ka Mar azan caah Va bang zuang hruak ing.“ tiah avon leh ve.

A Nupi nicun ahun leh ṭhan hoi i;

Liandang Aw
„Keimah ko vangah maw hram run rel hin ti lai ci, na ka ngaih ah Thawl ṭial hin e zunrau Ti ka hun.“ tiah ahun ti ṭhan. Lian Dang nicun avon leh ṭhan ve i;

Liandang Aw
„Keimah bangin a izul liomi , Nuva ṭang ka ṭhen, Phu vung khir lang siang rawnah e, Ciatang ngam nakah.
„Ngul ah fu law Va laileng aw, Ciatang ngam nakah,
Phu vung khir lang siang rawnah e, Dartang ka zul law.“
tiah ati i a Nupi cu achuak ti lo.

Mah hnuin cun Lian Dang nih nutar le patar sinah hin Khuang Tawl ti Min a isakmi hi khuazei tal an um hnga maw? tiah a halhna. Ni khat cu tarnute pakhat nih;

„Khuang Tawl cu na Ral khuaah aum. Na kal sicun an in thah lai. Kal duh hlah,“ tiah achimh. Sinain Lian Dang nicun duh loin Khuang Tawl umnak Khua kal cu a itim. Zanah akal i Lam piin aton mihna paoh arak thahhna. A hnu bikah Khuang Tawl umnak cu ava phan. Khuang Tawl cu Inn acun aum i Khuang Tawl cu Maw pakhat angei. Lian Dang nicun, „Khuang Tawl cu thaizing i Lo nan kal tikah na Mawnu hi Larang rak ithlur sehlaw hmai rak sakter te,“ tiah ati. Lian Dang cu zingka tein atho i an Khua thlang Lungpi hramin arak bawhhna.

Khuang Tawl le a Mawnu cu zingka tein Lo kal dingah cun an ithawh. Lian Dang nih zanah a chimhmi Bia kha a Nupi nicun aphilh dih. Cucaah Khuang Tawl cu Larang a ithlur i hmai asa i a Mawnu nicun ahnu leiin azulh. Lian Dang nih arak bawh hnanak Hmun cu an va phan. Arak zuan hnawhhna i hmaisa Nu cu a vainamin Tan thumah asam. A Mawnu tucu ahnu leiah a ilet i an Khua leiah atli. Lian Dang nih a sammi Nu cu avon zoh i;

„Aize ka in hmawt ko lomei!“ tiah ati i avon pom. Khuang Tawl a Ruak cu ṭha tein afim tak i an Khua leiah a Lung kuaibu tein atlung. Kum thum chung a Nupi zun angai.

Kum thum tlin hnuin a Vainam cu a ilak ṭhan i Lo kalmi a bawhhna. Ngaknu nute pakhat cu thil ritpi a iphorh i ahung kai kha ahmuh i Lian Dang nicun;

Liandang Aw
„Aho Mu maw siakin Va bang, hui law hai ati, Phu vung khirh lang Paihbual ah e, kei in chang rih lang.“ tiah ati i Lung ngan piin avon cheh. Ngaknu nute athi i Lian Dang cu Inn leiah atlung. Ni khat bakah Lian Dang nicun a Vainam cu a ilak i atat lioah hin Hla a ithawh.

Bawikil Aw
„Ka kingṭial Nam hi maw Pang ken an hlum lai Khuang Tawl ka samnak Rim hrim cang ai lang Bual ah ka hler ngam hnga maw?“ tiah a isak pahlen lemang.

 

Page 2

 

 

 

 

Mah hnucun Lian Dang nicun; “Khuang Tawl ti Min a sakmi Nupi ka kawl rih lai,“ tiah ati. A mikip a halhna lemang nain, „Khuang Tawl ti Min a isakmi cu kan hngalhrim hrim hna lo,“ tiah an rak ti. Sinain nutarnu pakhat nih, „Khuang Tawl cu khika Khua leiah khin aum. Sinain va kal hlah. An in thah lai,“ tiah ati. Lian Dang cu duh lo tein mah Khua leiah cun ava kal i akal pah lioah mi ahmuh mihna paoh cu athah lemang pahhna. Zanah Khuang Tawl i Inn chungah alut. Khuami nih an dum kha atheih tikah achuak i a Khua leiah akir.

Mah hnucun Khuang Tawl umnak Khua mihna nicun, „Nan Ṭumbut hramah Vutcam nan thlet cio dih lai,“ tiah Khua an au. Khuang Tawl cu athle duh lo. A thli tein a Khuami nih Ṭumbut hramah cun an thlet piak. Zanah Lian Dang cu ara i Khuang Tawl sinah ait.

Zan Thlapa vangah Khuang Tawl umnak Ṭumbut cu an zoh i Lian Dang i Keneh aluh kha an hmuh. A Inn cu thap thumin an kulh. Pa ṭhawng deuh vialte hmai tlangah, Pa der deuh vialte a changtu tlangah, ader bikmi ahnu bik tlangah tiin Inn cu an kulh. A Mit cu le a Hnapduk he pachia bik pa cu hnulei bikah khin, „Nang va um ko,“ tiah an ti. Cu pate cu hnu leibik Hau hramah a Fei bancan te cu a iput i adir ve ko.

Khuang Tawl nih Lian Dang thah an zalh ti cu ahngalh caah atho duak i a Arpi railio athah; Buh dingah Kawnglawng thau achuan i, „Lian Dang tho, Rawl kan ei lai, na Ral nih an in dum dih cang,“ tiah aṭhangh. Lian Dang cu zeipoi loin a ihngilh thluahmah ko. Khuang Tawl cu Lian Dang athawh duh locun a Khuarauh ahar i Bawikil awin aṭhangh ṭhan.

Bawikil Aw
„Tho ai law, Muahang an borh bang fim ngaanin nang tlei hi, kan laizazuat Ar khuang hnga maw Van toichum kai luaimai“ tiah ati. Lian Dang nicun Bawikil awin ahun leh.

Bawikil Aw
„Ka domh law, Hlawnnem aw ka Lu tung ngaanin
alian nih Hran ling chawnah ka tonh laihna zei ka ti tihnga maw?“ tiah a ti.

Mah hnucun Lian Dang cu atho i Rawl cu an ei ṭi. Rawl an ei khawh cun a Vainam cu a ilak i atat lioah a Ralhna nicun;

„Lian Dang chuak,“ tiah an auh. „Lian Dang nih, „Ka Vainam ka itat lio,“ tiah a tihna.

„Lian Dang chuak,“ tiah an ti ṭhan. „Ka Lupawng ka iponh lio,“ tiah a tihna.

„Lian Dang chuak“ an ti ṭhan nolh. „Ka Biar ka ikaih lio,“ a tihna.

„Lian Dang chuak,“ an tiṭhiam ṭhan. „Ka Puan ka isawihnawt lio,“ tiah a tihna.

„Lian Dang chuak,“ an von ti ṭhan rihṭhiam.

„Naisai lo! keimah Lian Dang chuak lang iai,“ tiah ati i chaklei Vampang avon zuan hnawh i Vampang he Minung he asam dihhna. Thlanglei Vampang avon zuan hnawh i Vampang he Minung he asam dihhna. Innka cun achuak i Innleng parah ava pet. Ṭumbut hramah aṭum i an Pa ṭhawng bikhna Thap cu asam dihhna. Hnu leiah adir mihna Thap zong cu atlik pahlen cun asam dih hirhiar rihhna. Hau hramah zeisan tlai lo pa Feichek a iputmi Pate cu ahmuh i;

„A nang hoi hi thah awk hmanh ka in rel lo,“ tiah ati i a Taw akeuh tak i Hau lengah achuak. Mi derthawm Pate nicun:

„Aw! Lian Dang hi aluat hoi ko lomei,“ tiah a aupah buin a Feichekte cun a heikhawh i a vanchiat nakah Lian Dang i Thapet zawn Thahri cat ko a heikhen i Lian Dang cu akal kho ti lo.

Mider thawm Pate nicun, an chuah hnawh i kan tlaih lai avon ti fate hi arak sam lemang rihhna. A ruah awk an hngalh ti lo ahnu bikah hriin an ṭem i an hren.

„Zeitin dah kan tuah lai?“ tiah an iceih lemang. A hnu bikah, „Inn khat Rathor Keu khat cioin nan chuahpi lai,“ tiah an tihna i an khuapi Keu khat cioin an chuah pimi cu Thawr dur kua ati. Inn khat Fathul khat cioin nan chuahpi rih lai,“ an ti ṭhan i pakhat phor achuak.

„Inn khat Thing phorh khat cioin chuahpi ṭhan rih u!“ an ti hoihna i Thingai ai kua achuak.

Mah hnucun Meiphu ngan piin an tuat i Fathul vialte cu an linh i Lian Dang cu an sawh. Mah hnucun Rathorhang cu an toih. Lian Dang cu hram lo ai lo tein a iin ko i mi vialte cu an Khuaruah ahar dih. A hnu bikah Khuang Tawl cu an auh; „Mah Fathul hin na pasal Lian Dang cu na sawh lai i Rathorhang hi na toih lai,“ tiah an ti. Khuang Tawl nicun a pasal Lian Dang cu azoh tikah a Ngaih achia ko nain a Khuami nih rumro tein an fial caah Fathul cu a ilak i a sawhin sawh loin a hnorin a ihnorter. Rathorhang cu a toihin toih loin a thuhin athuh. Mah hnucun Lian Dang cu athi.

 

 

 

 

Page 3