Lomhnak hmuh nakah

John Burroughs hi Mifim le Hla phuahthiam Min thang ngaimi asi. Zing khat cu a Thlalang awng pawngah dirin mipa kal lio kha a heihmuh. A heizoh tikah a ilawmmi si dawhtheng asi lo, a Hmai akhun i duhsah te khin akal, a Hnipuan cu ṭet fiap fuapin aum a Hmai apanh lo. A Lung chungah thilrit nganpi a iphorh.

John Burroughs cu kha Pa bantukin arak um vemi asi caah Pa umzianing kha ahngalh ko, i imanh loin aum tertu Rian angei lo i tinhmi le sawhmi angei loin vaivuan sawsawh lawngin a Ummi asi, a ichawh zongah khan a ichawk sawsawh menmi asi. Cucacun »rianṭuan awkngei loin a Ummi cu ngaihchia an va si dah«, ati. Zeitlukin dah Rian ṭuan awk ngeih lo cu afah i zeitlukin dah Rian ṭuan awk ngeih cu anomh tikha ahngalh.

Rian ṭuan awk ngei loin arak um lioah cun Pathian sermi thil vialte lakah santlai lo bikmi cu keimah hi ka si tiin a Lung zong adong. Nunnak nih khan a caah zeihmanh Thawtnak le thlum le alnak angei lo, a Kawlawngpi kha asi ko i cu chungah cun a ibual lekmen ko, Rawl zong ei kho ti loin le hngilh zong ihngilh kho ti lo, zeihmanh aruat tein a tuaktan kho ti lo.

Sihmansehlaw Rian nih khan arak khamh. Amah Lo chungah Rian hrang arak ṭuanmi nih khan akhamh, Belh kha a bawhhna, Vawlei kha a chaihhna, Thlaici kha a tuhhna i cuticun khuaruahharnak Caan ngei loin aum. Amah Tuhmui nih khan a Lo chung i thil ṭha atuah tlukin amah cung zongah khan atuah ve, a Ingpuannak le Lungretheihnak kha Vawlei lakah aphum chihhna i a lungretheihnak Tibual kha asah ṭhan i aluang ṭhan. Thlaici atuh mihna le Theikung riam mihna nih khan amah Nunnak ningcang zong kha an riam i an dawhter ve. Tiva tete an luan hliahmah i Vate tete Thingkung cungah an ichawk i Hla zong an sa, Fing le Tlang kip hring dildel tein an um i Khua fimring riangin a hmuhhna tikah Thazaang thar le lungput Ruahnak thar kha ahun hmuh ṭhan.

John Burroughs cu Thlalang awng khan ahei ithawn i a Cabuai cungah khan arak ṭial hmasa bikmi Cauk pakhat »Mangva ihlau« timi kha ahmuh. Kha Cauk chungah khan Vate ong, Pangpar kong le Ram lak thil umtuning kha a ṭialhna i a Min zong arak thanter hmasa biktu Cauk asi. Kha Cauk a ṭialnak Rian nih khan a Lung chungah khan Lomhnak kha apek i cu Lung lomhnak cu khuachia Meifar menmen siloin Vawlei cungah afawi bikmi le mizeipaoh nih an ngeih khawh hngami asi tikha ahun ihngalh i cucu midang zong nih hngal cio dihhna sehlaw tikha a Sia aherh ngaingai. A pawng ummi mitampi kha a zohhna tikah aning loin Lomhnak kha an kawl tikha ahmuh i Lung lomhnak cu ṭuanmi Rian thil zeimaw kan tuah mihna chungah hin aum tikha hngalhna seht i aduh caah hiti hin aṭial. »Minung a kan lomhter i hnangam le Lung daihnak a kan petu hi zeimaw aum ko i cucu mizeipaoh nih kan hmuh khawh ciomi asi ko«.

Micheu nih cucu Damnak asi an ti lai, micheu nih Tangka asi an ti lai, micheu nih Hawikom asi an ti lai, micheu nih thilri asi an ti lai, sihmansehlaw hihna vialte hi na ngeihhna ko zongah Lung ilawm loin na um kho ṭhiam ko.

Min thannak le thil ti khawhnak zong na ngei ko lai, sihmansehlaw ilawm loin na um kho ṭhiam ko. Cucacun Damnak le Tangka le Hawikom le Inn le Lo hi aherh ngaimi lawng ngawtte an si dihhna ko nain hihna nakin aherh deuhmi aum tiin ka ruah. Cucu zei dah asi hnga? Mizawpa nicun Damnak ati lai, Misifakpa nih Rumnak ati lai, Mifim nih Fimnak ati lai i retheimi nih Dinhnak ati lai. Sinain hi thil vialte na ngeihhna zongah zeimaw thil pakhat te na ngeih lo sicun na ilawm hlei lai lo. Rawl lo, din lo, ei lo, Hnipuan lo, Inn loin sau kan ilawm kho lo, sinain hi thil vialte tlam tlingin ngeihna hmanh law Lung ilawm loin na um kho ṭhiam rih ko. Mi nih an chim tawn ṭheomi cu, Lomhnak hmuh nakah hmasa bikah a herhmi cum ah le Covo cungah lungawi khawh asi, an ti, sinain mah le Covo cungah Lungawinak chuahtertu cu zei dah asi hnga?

Tiva caah aherh bikmi cu „luan“ hi asi, aluan lo asi sicun a idil i athu, cu bantukin Minung caah zongah aherh bikmi cu „luan“ hi asi ve. Cu a Luannak cu Rian asi, ṭuan awk thil zeimaw asi. Lomhnak cu Lomhnak a kawlbik mihna nih khan hmu loin a kawl lo bikhna nih khan an hmuh tawn; a kawl lawngin kawl khawh hngami thil asi lo, Umtuning nih avon chuah pimi thiltu asi. Lomhnak cu nangmah nih na phak awk siloin amah nih a in phak awk asi.

Cucacun na luannak Tiva kha dilter hlah, luanter peng, a idil i a idinh asi sicun Tibual lawngah acang lai i athu lakmen ko lai. »Fimnak thei a Tlai cu dinh hi Cirik ei asi ti hngalh hi asi«. Pathian nih Adam cu na Thlanhripi puakin na cawl ahau lai [Gen. 3:19] arak ti. Hihi Caan sau tuk mi nih kan rak ruah sual i kan Thlanhripi puakin rianṭuan hi Pathian chiatserhnak asi, kan ti. Sihmansehlaw ngaingai ticun Damnak deuhtu arak si. Kan Pum athian i dam nakhrim hrim caah hin Thlan chuah aherh i Thlan chuahtu lakah aṭha bikmi le asung lawimi cu Rian hrang ṭuan, Thlan chuakin ṭuan kha asi. Miphun ahungcho mihna hi rianṭuan hi hmaizah awk asi tiah a Zummi an si dih. Rianṭuan a inautatmi hi pumpakin asi zongah, buin asi zongah phunin asi zongah, a Hungchomi an um bal lo. »Rian hrang ṭuanmi cu ei awk a zain a ingeih Caan aum lai, angeih lo Caan zong aum lai, sihmansehlaw zan tal cun ṭhain a ihngilh«, tiah a itialmi kan hmuh [Phung 5:12]. Salm Hla phuahtu zong nih, ih cang kain ihngilh hi Pathian i Laksawng sung asi, ati [Salm 4:8].

Bawipa Jesuh hrim nih Rian hi hmaizah le upat awk asi tikha a langhter. Amah cu sunparnak Ram chungah khin um ko hmanh sehlaw Rian ṭuannak Ram um rianṭuanmi Unau sikha a chuahhnawh chan asi. A chungkhar zohkhenh le pawcawm kha kha a Rian tak takah a ichiah i cuticun Lettama (Carpenter) Rian kha aṭuan.

Cucacun zeitluk upat awk dah a rianṭuan hi asi ti cu a langhter ko i kannih amah Zultu dihlak zong nih amah Ruahak le Lungput kha iput vein Rian hi upat ve usih. Rian fak piin le Tha di ngaiin a Ṭuanmi cu kan Bawipa nih, »Rethei le thilrit mihna vialte, keimah sinah rat uah u, Dinhnak ka in pekhna lai. Ka Seihnam kha ibei u, kei cu Nunnem le Mitoidor kha ka si caah keimah Nawl hi icawn ve u; cun Dinhnak kha nan hmuh lai. Keimah Seihnam cu bei anuam i thil cu azaang«, tiah Bia a kan kamh [matt. 11:28-30]