PATHIAN I DUHNAK TUAH A DUHMI

Pathian i Duhnak tuah kha nan Duhnak

ngan bikah a chiami cu

Lung lawmmi nan va sihna dah!

Pathian nih nan Duhnak cu

a tlinter lai. [Mat. 5:6]

Baibal leh hlan deuh micun; „Dinnak kha rawlṭam le tihal bangin aduh mi cu Lung lawmmi nan va sihna dah! Zeicaticun nan khim lai,“ ti asi. Minung i kan duh nakah ngan le ṭhawn bik cu rawlṭam le tihal hi an si caah mahhe cun tahchunh an si. Mahhi Tahchunhnak hi Salm ṭialtu Pa zong nih arak hmanmi asi ve;

 Sazuk nih Rialti dai angaih

bangin

maw Pathiang nangmah cu ka in ngai.

maw a nungmi Pathian, nangmah cu

tihal bangin ka in hal, ati. [Salm 42: 1,2a]

Tihal le Rawlṭam ahngal bal lo mihna le Ram cun hi Bawi Jesuh chimmi Bia hi a Sullam hngalh awkah ahar ngaingai ko lai. Sihmansehlaw kannih Laimi cu Misifak le Mirethei hi kan si zungzalhna caah a Sullam hngalh hi kan caah ahar lo. Rawlṭam cu zei dah alawh tikha kan hngalh zungzal ko i Chosang le Nilin lak i kai le Tihal cu zei dah alawh tikha kan philh khawh bal lomi asi. Cu bantuk cun Pathian i Duhnak tuah cu duh u, tihi Bawi Jesuh chim duhmi cu asi. Qua Vadis an timi Baisikup chungah Rom tlangval Pa pakhat nih Krifami Ngaknu dawh ngai pakhat kha aduh. Mah tlangval Pa cu Krifa asi lo caah khan Ngaknu nute nih zeihmanah arel lo i tlangval Pa cu a Lung afak ngaingai. Zeiti tuah awkhlei cu ahngalh lo caah Ngaknu nute cu athli tein an ipumh nakah khan azulh tawn i cu an ipumh nakah cun Pu Peter i Phung chim kha atheih ve. Pu Peter i Phung chimmi Bia cu ṭha tein angaih tikah a Lung kha ahun ithleng i ka Nunnak hin Jesuh Krih dah biapi bikcem arak sie e, tikha ahun hngalh. Cu tikah cun ka rak Nunning hing kha cu a dih lakin raithawinak Biakṭheng cungah khangh i a tharin nun ding ka si tikha a Lung ahung pem i cuticun amah zong cu Bawi Jesuh zultu pakhat cun ahung cang. Aṭha maw ṭha lo ti idothlat men hi Krifa si asi rih lo. Krifa taktak nicun; „Kei ka cacun Nunnak cu Krih asi ko,“ arak ti. [Fili 1:21] A duhhrim hrimin kan duh awk asi.

Mirang Phung thlukah „Duhnak aum sicun Lam aum,“ [Where there’s a will there’s a way] ti asi. Cu bantukin kan Krifa si nakah kan Tlam tlin khawh tawn lonak zong hi kan rak duh taktak lo caah asi tawn. Cucacun hi Cawnpiaknak nih a kan fialmi cu Pathian i Duhnak tuah kha a duhin duhhrim hrim ko u! tihi asi.

Pathian i Duhnak tuah ati tikah a cheuchum. A cheubang lawngin ti siloin a dihlakin aning piin ti asi. Thil ava tlin khawh ve loning zia hi von ruat hmanh usih! Micheu khat cu Ziaza leiin zeihmanh soi awk an um lo. An ding lo Zu, an ikah lo Phe, an fir lo, Nu le Pa cungah Sualnak an tuah lo. Mi an hleng lo, Lihbia zong an chim lo. Hiti heiruah tikah cun Mithiang taktak an si. Sihmansehlaw mahhna cu mi cungah Zaangfahnak zeihmanh an ngei lo, mizeihmanh nih an thilrit le Tlam tlin lonak kha an chim ngam hnain an phuan hnawh ngam pekhna lo. Cun micheu ve cu Tlam tlin lonak tampi an ngei, an ding an ei, Bia chia zong an chim, Nu le Pa sual naklei zongah an isum lo. An sual le tlin lonak cu hmuh fawite an si ko. Sinain Mihar le Misual mihna an va ton hmuhhna tikah an ihruk liomi Angki zong an iphoih i an pekhna ko. An Ziaza cu athur ko, sinain an Lung cu a ilawm ngaingai. Hi thil pahnih nih fiangin an Langhtermi cu Ṭhattlinnak cu a tlingin, aning piin, a dihlakin an langhter veve lo tihi asi; acheu bang le cheuchum lawng lawngin an langhter. Cucacun Krih nih Ṭhattlinnak a timi cu asi rih lo. Krih nih Ṭhattlinnak a timi ningah cun Ziaza thiang le Dawtnak kha an ipeh i an itlai.

Hi tlukin a sangmi Ṭhattlinnak hi an duh awk asi, ati. Kan si khawh loning le phak khawh loning ruah cun Hnabeidong taktak asi i Hnabeidong i rilh konak asi. Sihmansehlaw hi thil thengte hi Hnemtu le Hnangamtertu ngan bikmi asi ve fawn. Lung lawmmi tiah a timi hi Dinnak, Pathian i Duhnak a tlinhmi hi siloin hi Dinnak le Pathian i Duhnak kha Tihal le Rawlṭam bangin a duhmi asi deuh. A tlinhmi caah Lomhnak cu asi ti sisehlaw cu Lomhnak cu mizei ca hmanh zongah asi kho hnga lo; sihmansehlaw a tlinhmi caah siloin a Duhtu caah arak si deuh. Pathian i Dawtnak le Zaangfahnak thuh le kauh, a Sanning hi khuaruahhar taktak asi ko ee!

Minung khuaruahhar kan si venak hi kan Sualnak hi siloin ṭhat kan duhnak deuhtu hi asi. Minung kan chungah Pathian nih a kan ser chihmi Ṭhatduhnak kha aum i cu Duhnak hngalh khawhnak zong kha aum fawn. Vawlei cung Minung i Tuanbia ningah, anih kha miṭha lo asi, anih kha misual asi, tiah soi awk cu tampi an um ko. Sihmansehlaw mi sawsawh kanmah bantuk cio pawl kan zohhna sicun, Ṭhatduhnak i Lungput hi an rak ngei cio ko. England ram i caṭial thiammi Pa pakhat H.G. Wells tiah an timi Pa nih a chimmi cu; „Mipa pakhat cu hlasak cu athim lo ngaimi asi ko lai, sihmansehlaw Hla duh ngaimi cu asi ko lai,“ [A man may be a bad musician and yet he passionately in love with music] tihi asi. Thomas Kempis nihin; „Minung nicun Minung nih an tuahmi thil lawng kha an hmuh khawh, Pathian nicun Minung nih an itimhnak Lungput kha ahmuh khawh,“ [man sees the deed, but God knows the intention] arak ti. Pathian nicun kan tuahmi thil a hnulei i a ithupmi le Duhnak le Tinhnak ṭhat le chiat a icawhmi kha ahmuh dih ko, cun kha lawng kha sive loin Ṭhattlinnak kan Duhnak, Sualnak le Palhnak hnu leiah arak um zungzalmi zong kha ahmuh ve fawn ko. England ram i biaceihtu Bawi, Min thang ngai pakhat a simi Pa [Sir Norman Birkett] nih misual le miṭha lo cu tampi heihmu dihhna kaw, mahhna a hmuhhna hnuin saupi aruah a chimmi Bia cu, „An nun chung vialte Ṭhattlinnak cu an duh ko i cu an Duhnak nicun diriam kho lomi Ramvaipa bantukin an hnu leiin azulh zungzalhna ko,“ [all their lives long the desire for good is at their heeds, the implacable hunter] arak ti. Misual le miṭha lo tiin Thong i thlak mihna le Thahnak tiang pek mihna hmanh nih Ṭhatnak le Duhnak cu an rak ngei ve zungzal ko. Robert Louis Stevenson ṭhiam nih; „An Nunnak a ihrawk mihna hmanh nih hlawhhlangnu Inn le mithahnak Tung cungah khan a tangmi Ṭhattlinnak cu an itlaihṭhiam ṭhiam ve ko,“ [even those who have sunk to the lowest depths ‚clutching the remnants of virtue to them in the brothel and on the scaffold’] ati. Pu David nih Biakinn sak aduh tikah Pathian nih asianh lo, sihmansehlaw a chimmi cu, „Ka Min cain Inn sak awk kha na Lung chungah aum caah mah cucu na Lung chungah na umter cu aṭha…“ ati. [ISia. 8:18]. Cucacun Pathian nih kan tuahmi thil lawng hi alomh asi lo i tling kho lo hmanh sehlaw tuah duhnak Lungput kan ngeihmi zong hi a lomhmi asi. Nu pakhat cu sual duhnak Lungput he na zoh sicun cu Nu hecun na Lung chungin na sual cang tiah Bawi Jesuh nih ati. Cu bantuk ve ṭhiam ṭhiamin thil ṭha tuah kan duhmi le tlinh khawh lomi zong hi Pathian nih a lomhṭhiam ṭhiam ve ko lai. Pu Abraham nih Pathian kha azumh i cu a Zumhnak ruangah cun Pathian nih mi ding bantukin a cohlan tiah Baibal Ca nih a kan chimh [Rom. 4:3].

Pathian i Duhnak tuah kha nan Duhnak ngan bikah a chiami cu Lung lawmmi nan va sihna dah! Pathian nih nan Duhnak cu a tlinter lai. Pathian kha a itlaihchan pengmi cu Lung lawmmi nan va sihna dah! Pathian he rem tein um i idawtnak cu nan hmuh lai. cucu tihal riamh bantuk le rawlṭam Paw khim bantuk cu asi.